Faallada Buugga “ Qummane”

Hordhac

Buuggan magaciisa waxa la yidhaahdaa “ Qummane.” Cinwaan hoosaadkiisuna waa ‘ Godlinta Garaadka iyo Garwaaqsiga Waqtiga.’ Waxa Af Carabi ku qoray Qoraa Suldaan Muue Al Muusaa, oo ah qoraa wayn oo cabqariya. Waxa Af Soomaali u turjumay Cabdixakiin Obsiiye, oo ah wiil dhallinyaro oo waayadan danbe buug manfac leh turjuma.

Si guud buuggu waxa uu ka warramayaa oo si togan u lafagurayaa, ugana warcelinayaa wayddiimo kakan iyo mas’alooyin murugsan oo dhib ku haya da’yarta muslimiinta. Waayo, waxa aynu ku noolnahay duni isku furan oo ay bateen ilaha laga helo xoguhu.

 Arrinta layaabka lihi waxa weeyaan buugga xogta sidaas ah sida ee mawduuca muhiimka ah ka warramaya in muddo la xannibay isaga iyo turjumaagiisii, iyo madbacaddii daabacday ba. Dalka debaddiisa ayaa lagu daabacay buugga, markii dalka la keenay ee uu yimid Eeriboodka ayaa la xannibay, turjumaagii markii uu doonayna isla isagii ayaa la xidhay. Warxumotashiil ayaa sheegay in buuggu diimo kale faafinayo oo mawduuca uu ka hadlayo aanu u socon, se sida saxda ahi waxa ahayd inuu ahaa buug ka warramaya mawduuc muhiim ah. Se ugu danbayn waa la isla wada arkay mawduuca muhiimka ah ee uu ka warramayo. Muddo 7 cisho ah ayuu buugga dartii u xidhnaa! Xidhidda buugga iyo turjumaagiisa ayaa caddaynaysa inuu ahaa buug muhiim ah, oo xog badan sida.

Gudaha Buugga

 

Buugga Qummane waxa uu ka koobanyahay Hordhac, Kow iyo Toban cutub iyo gebagebo. Hordhaca qoraagu waxa uu kaga warramayaa waayihiisii dhallinyarannimo, maskax furnaantiisii, wayddiimihii uu wayddiin jiray saaxiibbadii IWM.

Waxa uu kaga warramayaa ‘ Dhabnimada Jiritaanka Alle’ , Sooyaalkii dheeraa ee uu dadku usoo maray raadinta Rabbigii, aragtida isbeddelka noolayaasha, qaraxa wayn, iyo qaabka liita ee Allediidku ugu adeegsadaan Sayniska diidmada jiritaanka.

Qoraagu wuxuu leeyahay “ Milaygii aan la kulmay dhacdo isbeddel xooggan u horseedday noloshayda, waxa aan ku sugnaa magaalada London ee carriga Ingiriiska. Waxa ay ahayd ammintii aan si kedis ah ugula kulmay beerta caanka ah Hydre Parl nin ka yimid waqooyiga Carabta. Inkasta oo aan aad uga yaraa da’ ahaan haddana wuu I bariidiyay oo isoo dhaweeyay.  Gugii 13 baan ku jiray, isna Aabbahay buu ku  dhawaa. Wuxuu ii sheegay inuu London ku noolyahay, markii aan u sheegay inaan Sucuudiga kai mid aad buu iisoo dhaweeyay. Ninkii wuxuu si lama filaana iigu yidhi ‘ Wiilkaygiiyoow isma naqaanno Soon iyo Salaad toona.’ Ma qarsan amakaagaygiiye waxa aan wayddiiyay sababta ku kalliftay soon la’aanta iyo salad la’aanta? Wuxuu yidhi ‘ Anigu Mulxid baan ahay, ma aaminsani Eebbe.’ Waxa aan go’aansaday inaan wax ka wayddiiyo  aaminaaddiisa. Isna iima diirnaxine wayddiimo ayuu igu harqiyay. Aniga oo yar baan bilaabay hayaankaygii ku aaddanaa caalamka baadhista, wax ka akhrinta Allekoodka iyo xaqiiqooyinka diimaha. Waxa aan danayn jiray in aan ku qanciyo naftayda barashada Diinta Islaamka iyo sababta ay u tahay ta keliya ee xaqa ah? Waa maxay kala duwanaanshaha u dhexeeya Islaamka iyo diimaha kale ee samaawiga ah sida Kiristaanka, iyo Yuhuudiyadda? Diimihii hore maxaa loogu nasakhay diinta Islaamka ee cusub?”

Qaybta xigta qoraagu waxa uu kaga sheekaynayaa shakhsiyadda Ibliis. Qoraagu wuxuu leeyahay “ Waa kuma qofka aan naftiisa kala sheekaysan shakhsiyadda Ibliis? Waa kuma qofka aan iswayddiin: Muxuu Alle u abuuray shaydaanka isaga oo sii ogaa waxa uu fali doono timaaddada? Waa maxay xikmadda k jirta in la dheereeyo da’diisa illaa qiyaamaha? Ibliis faa’idooyin ma leeyahay? Waxa aan aaminsanahay in aynu hore isku wayddiinnay su’aalahan iyo kuwo kale oo badan, gaar ahaanna waqtigii dhallaannimada oo uu muuqaalka Ibliis si wayn ugu xardhanaa maskaxdeenna.Waa waagii aynu daawan jirnay filimada carruurta iyo sawirgacmeedyada ay ku dhiganyihiin muuqaallada iyo sheekooyinka ka hadla noolahan sharka badan ee dadka ku boorriya samaynta xumaanta isaga oo shidaya dab,gacanta ku haysta ul bir ah.

Maadaama ay aad u badanyihiin wayddiimaha la xidhiidha shakhsiyadda Ibliisa, shakhsiyana waxa aan go’aansaday in aan waxyar hoos ugu dhaadhaco shakhsiyaddan iclaamisay dagaalka innagu aaddan,  sidoo kalana innaga dhigatay cadawga cad. Maahmaah baa ahayd “ Baro cadawgaaga.” Sidaas darteed waxa waajib innagu ah in aynu baranno oo baadhno shakhsiyaddan cajiibka ah ee cadawga innaga dhigatay, ujeeddaduna waa in aynu fahanno, kana hortagno qorshayaasha iyo debinnada ay innala maagantahay. Waxa aan aaminsanahay dheefta diineed ee ugu way nee laga helo shakhsiyadda Ibliis iyo sheekadiisu in ay tahay in uu Eebbe SCW ka aqbalay baryadiisii, xataa isaga oo diiday in uu u sujuudo Aadan…”

Sidoo kale, qoraagu waxa uu ka sheekaynayaa gabadh ay isku dhawaayeen oo Kiristaan ahayd, wuxuu leeyahay “ Ifaa waa gabadh aaminsan Diinta Kiristaanka oo u dhalatay dalka Maraykanka, kuna jirta da’da kontonka. Alle waxa uu qoray in aanu ka wada hawlgalno dhakhtar ay leedahay dawladda Sucuudigu, sida ay hadalka u dhigtayna imaanshaheegii iyo in ay ka shaqayso Sucuudiga aad ayay uga walaacsanayd, qof ahaan kuma hiifin, waayo warbaahinta reer Galbeedka ayaa si joogto ah innoogu eedaysaya argagixiso arxanlaawayaal ah. Maalin maalmaha ka mid ah annaga oo ka nasanayna shaqada ayaannu gudagalnay sheekooyin faduuli ah, waxa aanan isku hawlay sidii aan xog uga ogaan lahaa shakhsiyaddeeda gaarka ah. Ammintii aanu ka wada sheekaysannay qoyskeeda iyo sawirro xasuus ah, oo ay ka soo saartay boorsadeeda, waxa iisoo baxay ninkeedii dhintay in uu ahaa madawgii lagu dhibi jiray ninkeedii xijaabtay, ilin baa ka burqanaysay indhaheeda, dhibkuna ma aha dhimashadiisa e waa xasuusihii sillanaa ee ay isla soo mareen. Waxa ay ii dulmartay sheekada hannaankii ay ku kulmeen bulshadooda, kuwaas oo iskugu jiray hanjabaad, cagajuglayn, cadaadin, cabbudhin, iyo yasid aad u daran, waayo  Ifaa waa gabadh caddaan ah, balse ninkeedu wuxuu ahaa midawgii la quudhsan jiray. Si kama’ ah ayay dooddii noola dhexjibaaxday Diinta Islaamka, iyo qaabka ay ula dagaallantay midabtakoorka, dhalleecaynta ay u jeedisay qofka ku kaca falkan liita, hannaankii uu Rasuulka Islaamku iskugu milay midabbada caddaanka iyo midowga, sidii uu ugu mideeyay hal calan iyo habkii uu uga yeelay kuwo u siman sida ilkaha gadhfeeda oo kale, kuwaas oo ku wada daba tukada nin madaw ( Bilaal Binu Rabaax), iyaga oo aan ku kala soocayn midab, mansab, dhalasho iyo dhiig toona. Sidoo kale, waxa aan u sheegay sida uu Nebigu NNKH guud ahaan u reebay qabyaaladda iyo in uu ku tilmaamay bakhti ama qudhun….”

Sidoo kale, waxa uu buuggu si wanaagsan u qaadaadhigayaa arrimaha la xidhiidha Allediidnimada, iyo dadka aragtidaas qabaa waxa ay ku doodaan. Doodo ay dadkaasi qabaan ayuu meelaha qaar ku soo aroorinayaa, isna wuxuu raacinayaa wuxuu doodahaas ku baddelanayo.

Gabagebo

Buuggu mawduuc muhiim ah ayuu ka warramayaa, si qurux badan ayuu doodaha iyo arrimaha uu ka hadlayo uga hadlayaa.

Qofkasta oo akhriska jecel inuu buugga akhriyo waan kula telinayaa.

 

W/Q: Cabdirisaaq Sandheere

19 Juun, 2022